Voorkom financiële problemen bij onverdeelde woning na echtscheiding! Let ook op belastingaangifte!
De praktijk geeft aan, dat de beslissing om te scheiden vaak in het begin van het jaar genomen wordt. Mocht dit je overkomen of mocht je deze beslissing zelf nemen, zorg dan wel dat je de juiste stappen zet. Dit voorkomt rompslomp en onzekerheid. Hierdoor is er snel duidelijkheid, waardoor je NIET in een onzekere vechtscheiding terechtkomt. Er zijn zelfs partijen die aangeven dat ouders in een scheiding ontoerekeningsvatbaar zijn. [1]Zorg dat de afspraken die vastgelegd worden in een convenant niet alleen juridisch getoetst worden, maar ook fiscaal en financieel.
Belastingaangifte wijkt in de praktijk vaak af van de regelgeving
Vaak worstelen mensen met hun belastingaangifte. Zo worden er in de praktijk van financiële planning en echtscheidingen vragen gesteld over de onverdeelde woning en de hypotheekrente-aftrek. Indien de woning gezamenlijk eigendom is en onverdeeld blijft, omdat bijvoorbeeld geen van beiden de woning over kan nemen of omdat de woning op een later tijdstip verkocht wordt en één van de partners blijft wonen in de woning, dan is de vraag, hoe de hypotheekrenteaftrek juist wordt aangegeven in de belastingaangifte. In de praktijk gaat het vaak mis bij de belastingaangifte van de onverdeelde woning tijdens de scheiding maar ook na de scheiding.
Ik sprak pas een mevrouw vanuit mijn adviespraktijk die nog in de echtelijke woning woont en in 2009 al was gescheiden. Op het moment van scheiden verviel ook de scheidingsregeling en dat realiseert niet iedereen zich.[2] De woning had in dit geval enige tijd te koop gestaan, maar dat mocht niet baten. Uiteindelijk zou de woning hopelijk begin dit jaar weer verkocht gaan worden. Mevrouw betaalde netjes de hypotheekrente, omdat zij er ook volledig woonde. Haar ex man was al lang verhuisd en had inmiddels weer een nieuwe vrouw en ook een tweede leg. Ze liet haar belastingaangifte keurig doen, maar toch ging het fout. Tot mijn grote verbazing zag ik dat de volledige hypotheekrente bij haar in aftrek gebracht werd.
Financiële zaken moeten goed gaan want je hebt al genoeg aan je hoofd!
Niemand zit erop te wachten om duizenden euro’s terug te moeten betalen aan de belastingdienst. In het jaar waarin je niet meer samen woont en de echtscheiding ingediend is, kun je nog kiezen om het hele jaar als fiscaal partners[3] behandeld te worden.
Het is goed je tijdig te realiseren hoe de hypotheekrenteaftrek fiscaal verloopt en wat de financiële gevolgen zijn. De eerste stap is dat ieder zijn/haar deel van de hypotheekrente en van het eigenwoningforfait aangeeft. Vervolgens is het afhankelijk wat er overeen gekomen is over wie de lasten ter grootte van de hypotheekrente voldoet. Er kunnen dan oplossingen bedacht worden en afspraken gemaakt worden voordat de scheiding rond is. Als de twee jaar voorbij zijn, mag je de rente niet langer aftrekken en verhuist de waarde van de woning van de vertrekkende partner naar box 3. Misschien kun je jouw lasten, zoals de hypotheekrente of de alimentatie, niet meer betalen. De financiële problemen kunnen nog groter worden als de waarde van de oude woning hoger is dan de lening. Er is dan sprake van overwaarde. Normaal is overwaarde prettig, maar nu niet. Omdat je de woning niet echt verkoopt, ontvang je deze overwaarde niet. Maar hij wordt wel meegerekend bij een eventueel nieuwe woning met hypotheek. Daardoor kun je minder rente aftrekken van de nieuwe hypotheek.
Maak afspraken over de onverdeelde woning
Daarnaast was de woning bij mevrouw nog steeds onverdeeld en waren er ook geen nieuwe afspraken gemaakt na het verstrijken van de wettelijke termijn van vijf jaar om af te zien van de verdeling. Wel is het mogelijk om na afloop van deze periode samen meerdere malen een nieuwe overeenkomst aan te gaan. Mits beiden akkoord gaan, kan de woning dus voor langere tijd onverdeeld blijven. De meest gangbare periode is twee jaar vanwege de fiscale aftrekbaarheid van de hypotheekrente volgens de scheidingsregeling. Het onverdeeld laten van de woning heeft daarnaast voor beiden fiscale consequenties. Het is niet wenselijk om voor jaren nog financieel van elkaar afhankelijk te zijn, de hoofdelijke aansprakelijkheid voor de hypotheek blijft namelijk voor ieder afzonderlijk volledig bestaan.
Door deze problemen moet je misschien nieuwe afspraken maken met je ex-partner, die nog wel in de eigen woning woont. Maar als zijn of haar inkomen gelijk is gebleven, zal het moeilijk zijn om de gemaakte afspraken aan te passen. Wil je dit voorkomen? Bedenk dan voordat je gaat scheiden of de scheidingsregeling lang genoeg is. Zo niet, maak dan vooraf met je ex-partner afspraken over hoe je samen het verlies van de renteaftrek kunt opvangen. Ben je nu al in deze situatie terecht gekomen? Maak deze afspraken dan zo snel mogelijk. Leg deze nieuwe afspraken goed vast in een (gewijzigde) scheidingsovereenkomst. More Advice adviseert je hier graag over in samenwerking met de boekhouder, bank en/of mediator of advocaat.
Conclusie
Bij grote financiële beslissingen is het fijn als iemand met verstand van zaken met je meedenkt. En er voor zorgt, dat je niet van het kastje naar de muur gestuurd wordt. Bij scheiden is het van belang in alle rust beslissingen te nemen op een gefundeerde en weloverwogen manier. Overweeg je te scheiden en wil je graag de financiële consequenties inzien alvorens de definitieve stap te zetten, dan is het goed om advies in te winnen. Je staat er niet alleen voor in deze moeilijke tijd!
