Hulp nodig bij keuzes pensioen (als partner van de) DGA en in echtscheiding?

Voor 1 juli 2017 is het belang om te zorgen dat er geen pensioen meer in de B.V. wordt opgebouwd. De regelgeving met betrekking tot echtscheidingen of het verbreken van de samenleving is complex en dat blijkt ook uit onderstaand praktijkvoorbeeld. Ik heb besloten om regelmatig een praktijkcasus te delen, zodat duidelijk is hoe de adviespraktijk er uitziet. De financiën en in dit voorbeeld de onderneming (B.V.) zijn daarbij een groot obstakel. Ben jij die DGA of partner van 1 van de 100.0000 DGA”s die direct actie moet ondernemen? Mijn advies is om de keuze van het pensioen te combineren met het goed regelen van de echtscheiding. Wat zijn de financiële gevolgen en wat zijn de mogelijkheden voor jou als partner van de DGA? Jouw akkoord is van belang alvorens een keuze gemaakt kan worden.

Scheiden zonder financieel inzicht kan zorgen voor hoge kosten achteraf en alsnog een escalatie. Wat heb je aan een behandelplan (convenant) dat niet doordacht is en onvoldoende toegespitst op jullie situatie? De financiële berekeningen zijn dan bijvoorbeeld gebaseerd op verkeerde uitgangspunten.

Ik vergelijk het maar met het volgende. Stel je voor…… Je bent ziek en gaat naar de huisarts. Die verwijst je door naar de specialist in het ziekenhuis om onder behandeling te gaan. Vervolgens kom je bij de specialist en krijg je direct het behandelplan voorgelegd zonder dat er eerst een analyse gemaakt is en een diagnose is gesteld. Deze teken je direct, zodat je van start kan gaan om beter te worden. Zie ook mijn eerdere publicatie op: https://www.linkedin.com/pulse/stappenplan-scheiden-begint-met-een-bezoek-aan-jouw-suzanne

DE CASUS:

De heer en mevrouw zaten in mediation. Het was de bedoeling om snel te schakelen, zodat ze verder konden met hun leven. Beide partijen werden door de advocaat-mediator bijgestaan om een convenant te kunnen sluiten. De man was in dit geval financieel beter onderlegd, omdat hij ondernemer is (met financiële expertise) en daarnaast had hij ook zijn accountant als vertrouwenspersoon om mee te sparren. De vrouw voelde dat zij ook een belangenbehartiger nodig had, want zij wist eigenlijk niet van de hoed en de rand. Zij nam contact op met mij om inzicht te krijgen in haar positie en belang bij de echtscheiding.

De positie van de partner

• Pensioenafspraken mogen niet worden verminderd zonder toestemming van de partner. Bij verevening van de pensioenrechten bij scheiding heb jij als ex-partner recht op uitbetaling van 50% van het tijdens het huwelijk opgebouwde ouderdomspensioen en op het volledig bijzonder nabestaandenpensioen. Voor het veilig stellen van de rechten voor de ex-partner zie rechtspraak[1]. Onvoldoende liquide middelen is alleen nog een argument om afstorting tegen te gaan zonder de continuïteit van de onderneming in gevaar te brengen.
• Als de DGA later toch nog wenst af te kopen of omzetting naar een ODV wil regelen is er weer toestemming nodig van jou als ex-partner.
• Op het moment dat het (commercieel of ODV) pensioen afgestort wordt heb jij als ex partner de zekerheid dat het in de toekomst ook uitbetaald wordt. Daarmee is het pensioen dus ook beschermd tegen faillissement van de B.V.
• Bij overlijden kom jij als ex-partner in aanmerking voor een nabestaandenpensioen, tenzij jullie iets anders hebben afgesproken. Jullie kunnen met elkaar afspreken dat bij de omzetting van het pensioen in een oudedagsvoorziening je af zal zien van dit recht. Ter compensatie zou er bijvoorbeeld een overlijdensrisicoverzekering afgesloten kunnen worden in privé op het leven van de DGA. Dit is veelal veel goedkoper, maar de mogelijkheden hangen ook af van de gezondheid. Niet altijd kan er een nieuwe verzekering worden afgesloten.
• Mijn advies om nu dus een definitieve keuze te maken voor de toekomst, rekening houdend met de scheiding en jullie beider belangen! Er zijn feitelijk twee belangen:

-Belang BV en DGA: continuïteit en extra lasten financiering

-Belang als ex-partner: veiligstellen

• Veilig stellen kan goed zijn, maar heeft ook impact op de vermogenspositie en vermogensopstelling van jullie beide. Daarnaast is het dan weer van belang of jullie getrouwd zijn. Zijn er huwelijkse voorwaarden, is er sprake van een finaal verrekenbeding bij scheiding, is er sprake van gemeenschap van goederen of is er uitsluiting van gemeenschap met een periodiek verrekenbeding bij echtscheiding die nooit uitgevoerd is?
• Zaken die relevant zijn in de echtscheiding en de B.V. zijn: de hoogte van de Rekening Courant in de B.V., aan te trekken financieringen in verband met de echtscheiding, inkomen in de B.V., de invloed van extra financieringslasten en bijvoorbeeld aantrekken van extra personeel. Vaak zie je dat de ex partner extra werkzaamheden verrichtte in de B.V. Niet altijd kan het inkomen van de DGA op hetzelfde niveau blijven na echtscheiding. Dus indirect heeft de keuze met betrekking tot het pensioen in de B.V. ook invloed op bijvoorbeeld de hoogte van de partner- en kinderalimentatie. Dit werkt weer door op het netto besteedbaar inkomen na de echtscheiding.

De wet (vanaf 1 april 2017) kent de volgende drie mogelijkheden:

Kijk bijvoorbeeld ook op deze link voor meer informatie en duidelijkheid. Het is van 2016 maar een duidelijke weergave van de mogelijkheden https://www.youtube.com/watch?v=FFtLHVbXdq4

1. Afkoop tegen korting op de grondslag

Het pensioen mag worden afgekocht op basis van de fiscale waarde. Over de afkoop wordt een belastingvoordeel gegeven als deze plaatsvindt in 2017, 2018 of 2019. Dat belastingvoordeel is het grootst in 2017, dan blijft namelijk 34,5% van de fiscale voorziening buiten de belastingheffing. Dit percentage loopt af. In 2018 bedraagt het 25% en in 2019 daalt het naar 19,5%. Voor DGA’s die nog niet met pensioen zijn, geldt dat het belastingvoordeel wordt gegeven over de stand van de fiscale voorziening per 31-12-2015. Deze optie geeft kostenbesparing, vereenvoudiging en vrijheid, maar is niet altijd de beste optie rekening houdend met alle wensen en uitgangspunten. Belangrijk is ook hoe het vermogen op dit moment belegd is en met welk risico. Het rendementsscenario in de toekomst speelt ook mee.

2. Omzetting naar oudedagsverplichting (ODV)

Als de DGA van het huidige eigen beheer af wil, kan de eigenbeheer voorziening omgevormd worden naar een ‘oudedagsverplichting’. Dit gebeurt op basis van de fiscale waarde. De keuze moet worden gemaakt voor het gehele pensioen, het is niet mogelijk om een deel af te kopen of een deel om te zetten in een ODV. Na de omzetting in een ODV kan het zinvol zijn dat na bepaling van de waarde van de BV het pensioen van de (ex) partner uit de BV gehaald wordt. Op deze manier is het veilig gesteld voor de ex- partner. Dit bedrag kan gestort worden op een bankspaarproduct of bij een verzekeraar. Dit betekent wel dat dit ten koste gaat van de liquide middelen van BV’s. Er zou ook overlegd kunnen worden om het in de BV te laten en pas bij pensionering van de DGA uit de BV te halen en af te storten. Op deze manier komt de continuïteit van de onderneming niet in gevaar.

3. Behoud eigen beheer op basis van premievrij pensioen (staking opbouw) – niets doen

Het opgebouwde pensioen moet op de pensioendatum of bij overlijden ‘gewoon’ conform de pensioenovereenkomst worden uitgekeerd, voor zover van toepassing, rekening houdend met de overeengekomen indexatie. Ook de ‘dividendtoets’ blijft van toepassing: de DGA mag pas dividend uitkeren als de BV voldoende middelen heeft om het toegezegde pensioen na te komen. En bij scheiding blijft de (ex) partner recht houden op haar/zijn pensioendeel conform de wettelijke regeling. Bij deze variant blijft de commerciële waarde van het pensioen oprenten. Er kan afgestemd worden dat het commerciële pensioen afgestort zal worden. Er zijn liquide middelen nodig om het bedrag bij de verzekeraar af te storten. Door de afstorting van een hogere waarde dan de fiscaal toegelaten waarde van de verplichting ontstaat er een verlies in de BV. Na teruggaaf van de Vennootschapsbelasting (20%) geeft dit een daling van de winstreserve. Ook voorkomt de DGA hiermee dat de ex-partner zonder pensioen achterblijft bij onverwacht vroegtijdig overlijden van de DGA. Als het pensioen ondergebracht wordt bij de verzekeraar wordt er vanaf pensioenleeftijd van de DGA of bij overlijden van de DGA levenslang pensioen uitgekeerd aan de ex-partner. Het nadeel is dat bij het afstorten van de pensioenverplichting ook kosten in rekening gebracht worden door de verzekeraar. Daarmee stijgt de koopsom die gedaan moet worden. De reden dat deze bedragen hoger zijn dan de feitelijk opgebouwde bedragen heeft te maken met onderstaande punten: Extra kosten voor administratie, beheer en incasso, kosten voor inrekening van (eventuele) indexaties en kosten voor het zogenoemd ‘langleven’ risico. Daarnaast zal bij overlijden van alle pensioengerechtigden het pensioen vervallen aan de verzekeraar in plaats van aan de erfgenamen.

Onderstaand het stappenplan wat ik veelal gebruik zodat er een correct advies gegeven kan worden:

Stap 1: Analyseer de situatie

Wat is de huidige uitgangspositie en op wat voor manier wensen jullie daadwerkelijk te scheiden? Hoe ziet jullie nieuwe toekomst eruit en wat vind je belangrijk hierin? Daarnaast is het van belang je niet op te laten jagen. Soms is één van de partners al verder in het (rouw)proces dan de ander. Voor goed scheiden is persoonlijke professionele begeleiding nodig op verschillende vlakken. Belangrijk is dat jullie niet verder gaan als vechtende exen. Het is van belang dat het financiële, fiscale en juridische advies van de echtscheiding betrouwbaar en uitvoerbaar is.

Stap 2: Stel een diagnose

Het meest verstandig is om alle feitelijkheden op een rij te laten zetten en de fiscale, juridische en financiële consequenties te laten doorrekenen . Het belangrijkste is dat jullie allebei focus hebben op waar je naar toe wilt, zodat berekeningen gemaakt kunnen worden met de correcte uitgangspunten. Daarin is ook van belang dat het niet altijd om gelijk krijgen gaat, maar om jullie beider geluk.

Stap 3: Los urgente zaken direct op

Een voorbeeld is bijvoorbeeld het afsluiten van een overlijdensrisicoverzekering of aanpassing van het testament.

Stap 4: Het behandelplan (het convenant)

Het convenant is de output van alles wat samen, met behulp van de advocaat, mediator en eventueel andere ingeschakelde specialisten besproken is. Met het behandelplan gaan jullie een toekomst tegemoet, die duidelijk uitgestippeld is. Een toekomst waar de mogelijke obstakels die jullie onderweg tegen komen al ondervangen zijn. Zodra de scheiding rond is ziet soms de andere partner geen noodzaak om de huidige gemaakte afspraken te wijzigen. Helaas is het huidige convenant dan wel hetgeen waar aan vastgehouden wordt. Dit kan alleen eenzijdig gewijzigd worden door het indienen van een verzoek bij de rechtbank met behulp van een advocaat.

Conclusie:

Bij scheiden is het van belang in alle rust beslissingen te nemen op een gefundeerde en weloverwogen manier. Het is van belang dat jullie beiden beseffen wat de uitwerking is van de te maken afspraken. Anders komen jullie achteraf voor vervelende verassingen te staan. Schakel een RFEA adviseur ondernemer in. Het Register Financieel Echtscheidingsadvies telt 170 leden. ‘’38 leden hebben de specialisatie RFEA Ondernemer afgerond, waarvan 20 leden ook financieel planner zijn. Suzanne de Moor (eigenaar van More Advice) is zowel RFEA adviseur ondernemer als Financieel Planner” (FFP) Juist in deze complexe situaties kan zij zorgen voor een duidelijke win-win situatie.

Mochten er naar aanleiding van dit blog vragen zijn over jullie individuele situatie of de mogelijkheden voor ondersteuning als professional in het echtscheidingsproces, aarzel dan niet om contact met mij op te nemen. Ik kan optreden als financiële sparringpartner, aansluiten bij het gesprek met de accountant (ook in het kader van zorgplicht) en langs de zijlijn begeleiden. Uiteraard doe ik dat zonder escalatie te veroorzaken maar juist de voortgang van de echtscheiding te waarborgen. Het geeft mij als financieel echtscheidingsplanner veel voldoening om mensen weer een objectief en goed perspectief te bieden op een nieuwe fase in hun leven.

Disclaimer: deze blog betreft algemene voorlichting en dient op geen enkele wijze als (vervanging voor) advies. Het gebruik van de informatie is steeds voor eigen risico, rekening en verantwoording van de gebruiker van de informatie.

https://www.eerstekamer.nl/nieuws/20170307/wetsvoorstel_uitfasering_pensioen